Beschrijving
Codeïne
Codeïne is een geneesmiddel, behorend tot de groep van medicijnen met een hoestdempende en pijnstillende werking. Het onderdrukt de hoestprikkel waardoor hoesten vermindert. Codeïne wordt voorgeschreven bij droge hoest en bij pijn en soms ook bij een verwachte kriebelhoest tijdens de slaap of tijdens een bezoek aan bijvoorbeeld een concert of lezing.
Gebruikt voor: behandeling van droge- en kriebelhoest
Effect: vermindert de neiging tot hoesten
Werkzame stof: codeïne
Hoe werkt Codeïne?
Hoest ontstaat door stimulering van de hoestprikkelreceptoren in het centrale zenuwstelsel. Codeïne verhoogt de drempel van deze hoestprikkel, waardoor de receptoren minder reageren en de neiging tot hoesten afneemt.
Belangrijk om te weten over codeïne
Codeïne werkt tegen hoest. Het is ook een pijnstiller.
Bij kriebelhoest, pijn en diarree. Soms samen met de pijnstiller paracetamol.
Codeïne werkt binnen een half uur en blijft 3 tot 4 uur lang werken.
Hoest of diarree: gebruik codeïne tot uw klachten verdwenen zijn, dit is meestal binnen een paar dagen. Heeft u na 2 weken nog steeds kriebelhoest? Ga dan naar uw arts.
Pijn: gebruik codeïne zo kort mogelijk. U mag dit medicijn niet vaker dan 4 keer per dag innemen. Wacht steeds minimaal 6 uur voordat u de volgende tablet neemt.
U kunt verstopping krijgen door codeïne. Drink 1,5 tot 2 liter vocht per dag en eet voedsel met veel vezel zoals groente, fruit en volkorenproducten. U kunt ook een laxeermiddel gebruiken.
Ook kunt u suf, slaperig en duizelig worden. Rijd dan geen auto. Gebruikt u meer dan 20 mg per keer? Of gebruikt u dit medicijn vaker dan 3 keer per dag? Dan mag u de eerste 2 weken niet autorijden. Rijd daarna alleen als u geen bijwerkingen meer heeft.
Pas op met alcohol. Dit kan u nog suffer maken.
Bent u zwanger? Of wilt u zwanger worden? Vraag aan uw arts of apotheker of u dit medicijn mag gebruiken.
Geef geen borstvoeding als u dit medicijn gebruikt. Dit medicijn komt in de moedermelk en dat kan bijwerkingen geven bij de baby.
Wat doet codeïne en waarbij gebruik ik het?
Codeïne is een hoestprikkeldempend medicijn. Het vermindert de neiging tot hoesten. Verder heeft het een pijnstillende werking. Artsen schrijven het voor bij hoest, pijn en diarree.
Hoest
Codeïne wordt gebruikt bij prikkelhoest of kriebelhoest.
Wanneer de keel en longen geprikkeld worden, geven de hersenen een signaal af om te hoesten. Vaak is dit noodzakelijk, omdat er bijvoorbeeld slijm in de luchtwegen zit. Soms is dat niet het geval, maar ontstaat de prikkelhoest doordat de keel en longen geïrriteerd zijn door een verkoudheid zonder slijm of bijvoorbeeld door een verblijf in een rokerige omgeving. De voortdurende kriebel kan erg vervelend zijn, zoals `s nachts en tijdens een concert of lezing.
Behandeling
In dat geval kunt u codeïne gebruiken. Gebruik dit medicijn echter niét als u veel slijm ophoest. De hoestprikkel is dan juist nodig om het slijm kwijt te raken. U merkt binnen een half uur dat u minder het gevoel heeft om te moeten hoesten. Dit medicijn blijft 3 tot 4 uur werken
Pijn
Werking
Codeïne zorgt ervoor dat de pijnprikkel niet of minder sterk aankomt. U voelt de pijn minder en reageert er rustiger op.
Codeïne wordt soms gebruikt in combinatie met de pijnstiller paracetamol. Meer informatie over deze combinatie vindt u bij paracetamol met codeïne. Binnen een half uur na inname merkt u dat de pijn minder wordt. Dit medicijn blijft 3 tot 4 uur werken.
Diarree
Diarree kan plotseling opkomen en een paar dagen duren. Diarree ontstaat meestal door een darminfectie. U heeft waterige ontlasting, moet vaak naar het toilet, krijgt last van winderigheid en buikkramp en voelt zich slap. Bij waterdunne diarree verliest uw lichaam veel vocht. Wanneer u meer vocht verliest dan drinkt, kunt u uitdrogen.
Zelfzorg
Diarree gaat meestal na korte tijd vanzelf over. Wel moet u zorgen dat u niet uitdroogt door veel te drinken, eventueel een glucose-zoutoplossing (ORS). Dit is vooral belangrijk voor kinderen en ouderen, omdat zij gevoeliger zijn voor uitdroging.
U kunt het ongemak door de diarree minder maken door capsules met loperamide (een diarreeremmer) in te nemen, gedurende maximaal enkele dagen. Dit zorgt dat de darminhoud langer in de darmen blijft en steviger wordt.
Behandeling
Als loperamide onvoldoende werkt, kan uw arts codeïne voorschrijven. U merkt binnen een half uur dat u minder last heeft van diarree. Dit medicijn blijft 3 tot 4 uur werken.
Hoe wordt Codeïne gebruikt en wat is de dosering?
Codeïne komt in tabletten van 10mg en 20mg. Uw arts schrijft u de precieze dosering voor, houdt u hier altijd aan. Neem het tablet in op een lege maag, maar hebt u snel last van uw maag, slik het dan na de maaltijd. Zorg dat er altijd meer dan 4 uur tussen de doses zit. Bent u een dosis vergeten, neem deze dan alsnog in als het nog meer dan 4 uur duurt tot een nieuwe dosis. Duurt dit minder dan 4 uur, sla dan de vergeten dosis over. Neem nooit een dubbele dosis. Als u Codeïne gebruikt om kriebelhoest te voorkomen, neem het dan een uur voordat u de kriebelhoest verwacht, in.
Wanneer mag u Codeïne niet gebruiken?
Als u overgevoelig bent voor een van de bestanddelen in Codeïne, dan moet u Codeïne niet gebruiken. Hebt u astma of COPD, gebruik Codeïne dan niet, het kan uw ademhaling beïnvloeden.
Sterke pijnstillende medicijnen, zoals buprenorfine of pentazocine en naltrexon (een ontwenningsmedicijn) verminderen de werking van Codeïne. Slik Codeïne niet als u MAO-remmers gebruikt. Let op met andere medicijnen die het reactievermogen kunnen verminderen (zie waarschuwingssticker op de verpakking).
Alcohol versterkt het versuffende effect van Codeïne, drink het daarom niet. Bent u zwanger dan kunt u een dosis Codeïne van minder dan 20mg per dag voor korte tijd veilig gebruiken. Slik Codeïne NIET vlak voor uw bevalling, dit kan ademhalingsmoeilijkheden bij uw kindje geven. Als u Codeïne langere tijd gebruikt in de laatste 3 maanden van uw zwangerschap, kunnen ontwenningsverschijnselen bij de baby optreden. U moet Codeïne NIET gebruiken tijdens het geven van borstvoeding. Codeïne komt in de moedermelk terecht en is zeer schadelijk voor de baby.
Vanwege mogelijke sufheid kan autorijden gevaarlijk zijn. Gebruikt u meer dan 20mg Codeïne per dag dan mag u de eerste 2 weken niet deelnemen aan het verkeer. Let ook op met het bedienden van machines en bijvoorbeeld het beklimmen van een ladder.
Wat zijn de mogelijke bijwerkingen van Codeïne?
Codeïne kan bijwerkingen veroorzaken. De belangrijkste zijn sufheid, vooral in de eerste 2 weken van het gebruik, verstopping, duizeligheid, jeuk en galbulten. Soms kunt u moeilijk plassen of krijgt u last van slaapapneu (korte ademhalingspauzes tijdens de slaap). Neem dan contact op met uw arts. Codeïne maskeert andere pijnen omdat het een pijnstillende werking heeft. Let op met verwondingen, met name aan de voeten. U voelt de pijn misschien niet, waardoor de verwonding kan verergeren.
Onder welke namen is codeïne verkrijgbaar?
De officiële bijsluiter van de verschillende producten van codeïne vindt u op: Geneesmiddeleninformatiebank van het CBG.